Hızla gelişen teknoloji ortamında doğup büyüyen Z kuşağı, dijital akıcılıkları ve trend belirleyici etkileriyle tanınan, şimdiye kadarki en internet meraklısı kuşağı simgeliyor. Bu yeni nesil ilk yıllarından itibaren dijital ortamı şekillendiriyor ve yeniden tanımlıyor, risklerini tam olarak kavramadan çok daha önce çevrimiçi ayak izleri bırakıyor. Ancak hiper bağlanabilirlik, sosyal medya ve çevrimiçi alışveriş dünyasında gezinirlerken, siber tehditler de aynı hızla gelişiyor.
Kaspersky, yeni oyunu “Case 404” ile siber suçluların Z kuşağının çevrimiçi alışkanlıklarını nasıl saldırı yollarına dönüştürdüğüne ışık tutarken, farkındalığı dijital dayanıklılığa dönüştürecek pratik ipuçları sunuyor.
- Aşırı paylaşım ve artan dijital ayak izi
Z kuşağı için yaşama dair anları çevrimiçi paylaşmak doğal bir alışkanlığa dönüştü. Instagram, TikTok ve Snapchat gibi sosyal medya platformları, coğrafi etiketli özçekimler, günlük güncellemeler ve kişisel hikayelerle dolu. Ancak bu sürekli paylaşım alışkanlığı, siber suçluların kimlik hırsızlığı veya sosyal mühendislik saldırıları için kullanabileceği geniş bir dijital ayak izi ortaya koyuyor.
Aşırı paylaşım, fotoğrafların arka planında yer alan ev adreslerinden kullanıcıları tahmin edilebilir kılan rutinlere kadar hassas ayrıntıları istemeden ortaya çıkarabilir. Eşlerinin veya evcil hayvanlarının fotoğrafı gibi zararsız görünen içerikler bile şifre kurtarma soruları için ipucu sağlayabilir.
- Dışlanma Korkusu (Fear of Missing Out – FOMO)
Dışlanma Korkusu (FOMO), sosyal medyada diğer insanların neler yaptığını takip etmedikleri takdirde dışlanma veya en son güncellemelerin veya bağlantıların bir parçası olmama korkusundan kaynaklanan endişe veya huzursuzluğu ifade eder. FOMO, Z kuşağı için güçlü bir itici güçtür ve ürün lansmanları, konserler ve etkinliklerle ilgili sosyal medya güncellemelerinden beslenir.
Akranlarının etkinliklere katıldığını, yeni ürünler edindiğini veya yeni dönüm noktalarına ulaştığını görmek, yetersizlik veya dışlanma duygularına yol açabilir. İster yeni iPhone’un piyasaya sürülmesi ister Taylor Swift’in Eras Tour’u veya büyük bir maç olsun, bu korku kullanıcıları erken erişim veya özel fırsatlar vaat eden doğrulanmamış bağlantılara tıklamaya itebilir.
Yeni bir iPhone 16 Pro Max vaat eden kimlik avı sayfası örneği
Siber suçlular bu aciliyet duygusundan faydalanarak tıklama tuzağına yönelik kimlik avı sayfaları oluşturuyor. Böylece kullanıcıları oturum açma bilgilerini çalan veya kötü amaçlı yazılım dağıtan sitelere yönlendiriyor. Sahte etkinlik biletleri, ön sipariş dolandırıcılığı ve içeriden “sızdırılan” bilgiler bu korkuyu manipüle etmek için kullanılan taktiklerden sadece birkaçı.
- Y2K modasının nostaljisi ve 2000’lerin başındaki kültür
2000 civarı dönemde ya da sonrasında doğan Z kuşağı için Y2K modası, daha basit, dijital öncesi zamana duyulan nostalji eşliğinde bu tarzları modern bir dokunuşla yeniden keşfetme arzusunun karışımını temsil ediyor. TikTok ve Instagram gibi platformlar Y2K’nın yeniden dirilişini güçlendiriyor, influencer’lar eski görünümleri yeniden yaratıyor ve tasarruflu keşifleri paylaşıyor. Y2Kfashion ve #Y2Kaesthetic gibi hashtag’ler milyarlarca görüntülenme alıyor.
Z kuşağının, Y2K estetiğinden çocukluk oyunlarına kadar 2000’lerin başındaki kültüre duyduğu hayranlık, The Sims 2, Barbie Fashion Designer ve Bratz Rock Angelz gibi retro oyunlara olan ilgiyi yeniden canlandırdı. Bu oyunlar nostaljiyi çağrıştırırken, resmi olmayan indirme dosyalarını arayan kullanıcıları genellikle kötü amaçlı yazılımların istila ettiği sitelere yönlendiriyor. Siber suçlular, sahte oyun dosyalarına kötü amaçlı yazılımlar yerleştirerek bu özel ilgiyi hedef alıyor. Geçmişte ve anılarda yolculuk gibi görünen bu durum, cihazların tehlikeye girmesine veya verilerin çalınmasına neden olabiliyor.
- Hızlı Moda
Z kuşağı etkileyici kıyafetleri seviyor, uyum sağlamak yerine öne çıkmak istiyor ve sürekli değişen bir stile sahip. Bir ay önce moda olan şey bugün çoktan moda olmaktan çıkmış olabilir. Trendleri takip etme alışkanlıkları, hızlı moda perakendecileri tarafından da destekleniyor. Örneğin Z kuşağı tarafından sevilen Çinli hızlı moda devi Shein, web sitesine günde 6 bin yeni ürün ekliyor.
Sınırlı indirimle aciliyet hissi yaratarak kullanıcıları tuzağa düşüren bir kimlik avı planı
Z kuşağı için hızlı moda sadece bir alışveriş tercihi değil, bir yaşam tarzı. Shein, ASOS ve Fashion Nova gibi hızlı moda markaları uygun fiyat ve anında tatmin sunarak bu kuşağın vazgeçilmezleri arasında yer alıyor. Ancak bu markaların cazibesinin karanlık bir tarafı da var. Sahte alışveriş siteleri, sahte promosyon kodları ve kimlik avı reklamları, kullanıcıları hassas bilgilerini girmeye ikna etmek için ikna edici taklitler kullanarak bu akımın popülaritesinden yararlanıyor. Online alışverişe katılım arttıkça, kişisel ve finansal bilgileri çalmak için tasarlanmış sahte web siteleri ve kimlik avı dolandırıcılıklarıyla karşılaşma riski de artıyor.
- iDisorder
Z kuşağı, teknolojiye aşırı maruz kalma nedeniyle beynin bilgiyi işleme yeteneğinin değiştiği bir durum olan iDisorder adı verilen bir fenomenle karşı karşıya. Bu teknoloji takıntısı, depresyon ve anksiyete gibi psikolojik, fiziksel ve sosyal bozukluklara yol açabiliyor. Bu durum kamuoyu araştırmalarıyla da kanıtlanmış durumda. 18-24 yaş arası her üç gençten biri bu tür ruh sağlığı sorunları yaşadığına dair belirtiler bildiriyor.
Bu nedenle üzerlerindeki stresi azaltmak için teleterapi platformları ve ruh sağlığı takip cihazları gibi dijital araçlara yoğun bir şekilde yöneliyorlar. Ancak bu platformlar duygusal durumlar, terapi notları ve kullanıcı rutinleri de dahil olmak üzere son derece hassas kişisel bilgileri depoluyor. İhlal edilmesi halinde bu veriler şantaj veya kimlik avı amacıyla kullanılabiliyor.
Kaspersky gizlilik uzmanı Anna Larkina, şunları söylüyor: “Trendler hızla değişebilir, ancak altta yatan siber tehditler sabit kalır. İster Z kuşağının online alışverişe olan düşkünlüğünden faydalanmak, ister FOMO’nun yarattığı aciliyetten yararlanmak veya ruh sağlığı uygulamalarının artan kullanımını hedef almak olsun, saldırganlar popüler davranışları kimlik avı, dolandırıcılık ve veri ihlalleri için fırsatlara dönüştürmekte hızlı davranıyor. Önce kontrolü ele alarak başlayın. Etkileşime geçmeden önce bağlantıları ve web sitelerini doğrulayın, güçlü, benzersiz parolalar kullanın ve ekstra bir güvenlik katmanı için iki faktörlü kimlik doğrulamayı etkinleştirin. İnternette ne paylaştığınıza dikkat edin ve en önemlisi, bilgi sahibi olmanın en iyi savunma olduğunu unutmayın. Siber güvenlik sadece tehditlere yanıt vermekle ilgili değildir. Dijital dünyada güvenle ve emniyetle gezinmek için bilinçlenmekle de ilgilidir.”
Kaspersky, dijital dünyada güvende kalmak için Z kuşağının aşağıdakileri yapmasını öneriyor:
- Giderek daha savunmasız hale gelen çevrimiçi dünyada nasıl güvende kalacağınızı öğrenmek için Kaspersky’nin Z kuşağı için tasarladığı “Case 404” adlı interaktif çevrimiçi oyuna göz atın.
- Paylaşım yapmadan önce düşünün. Evinizi, rutininizi veya şifre kurtarmada kullanılabilecek kişisel bilgilerinizi gösteren fotoğraflar paylaşmayın.
- Acil tekliflere kanmayın. İndirimleri, ön siparişleri veya bilet bağlantılarını yalnızca resmi web siteleri üzerinden doğrulayın.
- Kişisel bilgilerinizi girmeden önce web sitesi URL’lerini her zaman dikkatlice kontrol edin. Dolandırıcılar genellikle marka adlarını taklit eder veya sahte alan adları kullanır.
- Online alışveriş yaparken güvenilir ödeme yöntemlerini kullanın ve gerçek olamayacak kadar iyi görünen fırsatlardan kaçının.
- Ruh sağlığı uygulamaları hassas verileri depolar. Güçlü gizlilik politikaları olan hizmetleri seçin ve gereksiz kişisel bilgiler paylaşmayın.
- Dosya uzantılarına dikkat edin. Videolar veya oyunlar .exe veya .msi formatlarında gelmemelidir. Bu kırmızı bayraktır.
- Verilerinizi tehlikeye atabilecek kötü amaçlı ekleri tespit etmek için Kaspersky Premium gibi güvenilir bir güvenlik çözümü kullanın.
- IP adresinizi koruyan ve veri sızıntılarını önleyen Kaspersky VPN ile güvenli gezinme ve güvenli mesajlaşma sağlayın.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
